τούρμα

Ονομαζόταν έτσι στον βυζαντινό στρατό η ανώτερη στρατιωτική μονάδα, η οποία απαρτιζόταν από 3 μοίρες ή δρούγγες, από τις οποίες η καθεμία περιλάμβανε 5-15 τάγματα, ολικής δύναμης 1.000-3.000 ανδρών. Η δύναμη όμως της τ. δεν έπρεπε να υπερβαίνει τις 7.000 άνδρες. Ο διοικητής της τ. ονομαζόταν τουρμάρχης, μεράρχης ή στρατηλάτης και ο διοικητής της μεσαίας στην παράταξη τ. ονομαζόταν υποστράτηγος, γιατί προοριζόταν να αναπληρώσει τον στρατηγό όταν έβγαινε εκτός μάχης. Τρεις τ., αποτελούσαν μία ανώτατη μονάδα, η οποία γινόταν στρατός· διοικητής της ήταν ο στρατηγός. Στη Βυζαντινή αυτοκρατορία, ονομαζόταν επίσης τ. ή τουρμαρχάτο η αμέσως μετά το θέμα διοικητική περιφέρεια. Το θέμα περιλάμβανε 3 τ., καθεμία από τις οποίες απαρτιζόταν από 3 κλεισούρες.

* * *

και τύρμα και τύρμη, ἡ, Μ

1. ανώτερη μονάδα τού βυζαντινού στρατού, που τήν συγκροτούσαν τρεις μοίρες

2. η αμέσως μετά το θέμα διοικητική περιφέρεια τού βυζαντινού κράτους.

[ΕΤΥΜΟΛ. < λατ. turma «ουλαμός, ίλη»].